Die NG Kerk praat saam Afrikaner organisasies?

Ek was iewers in my agterkop bewus daarvan dat die NG Kerk met die ANC gaan praat. Ek het geweet dat “ons” (menende die verkose leiers in amptelike hoedanigheid) ongelukkig is met die ANC (OK, so what’s new, kyk maar net ons media verklarings oor die afgelope klompie jare), en alhoewel ek gewoonlik voel ons moan oor die verkeerde goed (gesprek vir ‘n ander dag), het ek die brokkie inligting hier laat ingaan en daar laat uitgaan.

Ek sou toe nou vanaand by ‘n housemate hoor dat ons namens die Afrikaners met die ANC gaan praat het!

Nou hier raak ek ongemaklik.

Natuurlik is ons ‘n “Afrikaner organisasie”. Dit is die baggage waarmee ons sit, en wat ons baie hard probeer om by verby te beweeg (en waar besluite by die laaste Algemene Sinode ons nogals gehelp het om deure oop te maak om ‘n ander identiteit te vind). Ons is ‘n Afrikaner organisasieas gevolg van historiese redes, en omdat ons lidmaatskap en amptelike leierskap bykans uitsluitlik uit hierdie groep wit Afrikaans sprekendes wat ons met “Afrikaners” kan identifiseer bestaan.

Oor die hele identifisering gaan ek nie nou praat nie. Ek is ‘n Afrikaner. Ek’s stuck daarmee. Ek dink Johan Swarts is spot-on (alhoewel ek dink hy moes meer eerlik gewees het en “wit” vooraan sy “Afrikaanssprekende Suid Afrikaners” gevoeg het). Die NG Kerk bestaan uit hierdie groep.

Maar verteenwoordig die NG Kerk hierdie groep? Praat ons “namens” hierdie groep? Is ons die “kerk van die Afrikaner”? (moet ek regtig uitwys hoe naby dit aan die “volkskerk” debat kom wat die NHK so tyd gelede oor gesels het?) Is die identiteit wat maak dat ons met die ANC in gesprek gaan ons Afrikanerskap?

Waar was die NG Kerk toe ‘n groep teoloë ‘n paar maande gelede ‘n brief vir die ANC geskryf het? ‘n Brief wat begin met “dankie”, maar tog skerp krities is. Sou ons nie eerder sê dat wanneer die Kairos teoloë met die ANC gaan praat, dan praat hulle ook namens die NG Kerk nie? Goed, ‘n klompie NG predikante het die dokument onderteken, en dus gevra dat die verteenwoordigers ook namens hulle gaan praat, maar op geen stadium het die NG Kerk (wat ek van weet) enigsins aangedui dat ons hierdie gesprek ook as ‘n gesprek sien wat ons belange op die hart dra nie: en hierdie groep praat immers as “Christene” met die ANC.

Moet my nie verkeerd hoor nie, Kairos is nie sonder probleme nie. Daar was sake daarin wat ek aanvanklik mee verskil het (maar in van die korrespondensie vooraf is daar ‘n goeie argument gemaak dat dit nie nou die tyd is om oor detail te verskil wat maak dat ons mekaar nooit vind nie). En Pierre de Vos se kritiek dat die gesprek tussen Afrikaners en ANC maar ‘n elite gesprek is, en dat die ANC nie bereid is om dieselfde gesprek met die magteloses en armes te voer nie het ‘n vriend van my ook oor Kairos gesê (en daarom nie geteken nie).

Of dalk sou ons eerder saam met die SARK wou gaan praat? Of die National Religious Leaders Forum? (eerder die eerste as die tweede in my opinie).

Maar om as Afrikaner organisasie ‘n voet in die deur te kry… ek weet nie so mooi nie. Ek is ‘n Afrikaner, ek moet met hierdie identiteit werk, maar die Afrikanerbond, Voortrekker Monument en ATKV kan nie namens my praat nie. Hulle het immers niks met my vorm van Afrikaner wees uit te waai nie. Ek is egter ‘n lidmaat van die NG Kerk! As die NG Kerk praat, dan erken ek graag “dit is my kerk wat nou praat” (al verskil ek van hulle, al skaam ek myself soms vir hulle, bly dit my kerk wat praat). Maar as die NG Kerk begin om namens my as Afrikaner te praat, dan raak ek ongemaklik.

Ons is ‘n Afrikaner-kerk. Ons huil daaroor dat ons dit is. Ons bely ons skuld omdat ons dit is. Ons werk uiters hard (ek hoop) sodat dit nie langer waar moet wees nie. Sodat ons deel kan word van ‘n breër kerk, een wat nie as ‘n “Afrikaner-kerk” identifiseer kan word nie. Wat maak my kerk dan tussen die Afrikaner organisasies? Kon ons nie maar eerder gesê het ons sal dan maar liewer stilbly nie? En om dit dan nog as “Publieke Getuienis” te beskryf? Om dit as “getuienis teenoor die staat” te beskryf as ons “Afrikanerskap” vir ons ‘n kaartjie by die dominante politieke mag wen… hiermee is ek erg ongemaklik.

Asseblief, kom ons verbind onsself as kerk om te praat as deel van die ekumeniese stem in Suid Afrika, nie as ‘n Afrikaner organisasie nie.